Vragen over je activiteiten als kunstwerker
Wat is het Kunstwerkattest?
Het Kunstwerkattest geeft je als kunstwerker toegang tot specifieke regelingen binnen de sociale zekerheid. Het vervangt enerzijds het kunstenaarsvisum dat nodig is om te kunnen werken met artikel 1bis-contracten. Anderzijds is het dé voorwaarde om toegang te krijgen tot de Kunstwerkuitkering (het voormalige kunstenaarsstatuut).
Wat is er veranderd ten opzichte van de vorige regeling?
- Het Kunstwerkattest vervangt het kunstenaarsvisum.
- De Kunstwerkuitkering vervangt het kunstenaarsstatuut
- Artistiek-technische en artistiek-ondersteunende functies worden erkend.
De voordelen van een Kunstwerkattest
Er zijn 3 types Kunstwerkattest. Aan elk type zijn andere voordelen verbonden.
- Het gewone Kunstwerkattest
- 5 jaar geldig
- Een Kunstwerkattest laat je toe om te werken met Artikel 1bis-contracten.
Volgens Artikel 1bis uit de RSZ-wetgeving is het voor kunstwerkers onder sommige omstandigheden mogelijk om te werken zonder arbeidscontract en toch te genieten van de sociale zekerheid van een werknemer. - Als zelfstandig kunstwerker kom je met een Kunstwerkattest in aanmerking voor de regeling van de primostarters. Je betaalt dan gedurende 8 kwartalen verlaagde sociale bijdragen.
- Het Kunstwerkattest ‘plus’
- 5 jaar geldig
- Het Kunstwerkattest plus geeft je toegang tot de voordelen van het gewone Kunstwerkattest én onder bepaalde voorwaarden tot de Kunstwerkuitkering (het vroegere kunstenaarsstatuut)
- Het Kunstwerkattest ‘starter’
- 3 jaar geldig
- Het Kunstwerkattest starter geeft je toegang tot de voordelen van het gewone Kunstwerkattest én toegang tot de Kunstwerkuitkering.
- Het verschil met het attest ‘plus’ is dat de toekenningsvoorwaarden soepeler zijn voor starters.
LET OP !
- Als kunstwerker kan je niet zelf kiezen voor een type attest. Het is de Kunstwerkcommissie die beslist.
- Wie voor 1 januari 2024 recht had op een Kunstwerkuitkering, ontvangt automatisch een Kunstwerkattest plus.
- Wie voor 1 januari 2024 een kunstenaarsvisum had, ontvangt automatisch een Kunstwerkattest.
- Wie 1 januari 2024 automatisch een kunstwerkattest ontving, komt niet in aanmerking om een KWA Starter aan te vragen. Je komt wel in aanmerking om de KWA Plus aan te vragen, tegen de voorwaarden van een vernieuwing.
De voorwaarden voor een Kunstwerkattest
Een Kunstwerkattest is voor personen die professioneel artistieke activiteiten verrichten. Sinds deze nieuwe regeling worden artistiek-technische en artistiek-ondersteunende activiteiten ook als artistieke activiteiten beschouwd.
De kunsten omvatten:
- Audiovisuele kunsten
- Beeldende kunsten
- Muziek
- Literatuur
- Spektakel
- Theater
- Choreografie
- Stripverhaal
Lees hier welke activiteiten de Kunstwerkcommissie als artistiek beschouwt
Een artistieke praktijk wordt als professioneel beschouwd wanneer je inkomsten volstaan om in een deel van je levensonderhoud te voorzien, óf wanneer je activiteiten een aanzienlijk deel van je professionele tijdsinvestering uitmaken.
- Voor een Kunstwerkattest bewijs je een inkomen van minstens € 1000 bruto over een referteperiode van 2 jaar.
- Voor een Kunstwerkattest plus bewijs je bij een eerste aanvraag € 13.546 bruto over een referteperiode van 5 jaar en € 5.418 bruto over een referteperiode van 2 jaar. Bij hernieuwing bewijs je € 4.515 bruto over een referteperiode van 5 jaar en € 2.709 bruto over een referteperiode van 3 jaar.
- Voor een Kunstwerkattest starter gelden soepelere voorwaarden.
- Je hebt een diploma hoger voltijds kunstonderwijs of gelijkwaardige ervaring in de sector.
- Je volgt een vormingstraject of hebt een cultureel ondernemingsplan.
- Je verdiende tijdens de voorbije 3 jaar minstens € 300 bruto met artistieke activiteiten, of voerde minstens 5 artistieke activiteiten uit.
Lees hier wanneer de Kunstwerkcommissie je artistieke activiteit als professioneel beschouwt
De Kunstwerkcommissie beoordeelt of de activiteit die je doet een noodzakelijke artistieke bijdrage levert aan een artistieke creatie of uitvoering. Voeg dus bij je aanvraag bewijsstukken toe die dat aantonen.
De Kunstwerkcommissie werkt nog aan een (levend) kadaster met alle criteria om een kunstwerkattest te verkrijgen.
Hoe vraag je een Kunstwerkattest aan?
Je doet je aanvraag bij de Kunstwerkcommissie via hun platform Working in the arts.
- Klik op ‘Mijn dossier’ op deze pagina.
- Registreer je op het platform met je eID of itsme.
- Bewijs je professionele artistieke activiteiten in je aanvraag en voeg de gevraagde bewijsstukken toe.
- De Kunstwerkcommissie neemt een beslissing binnen de drie maanden na je aanvraag.
Nog vragen?
Kunstwerkuitkering
Kom ik in aanmerking voor een Kunstwerkuitkering?
De Kunstwerkuitkering is de nieuwe benaming voor de voordeelregels voor kunstwerkers in de werkloosheidsuitkering. Het vervangt het zogenaamde ‘kunstenaarsstatuut’ en je hebt een Kunstwerkattest (KWA) nodig om ervoor in aanmerking te komen.
De Kunstwerkuitkering geeft je toegang tot een niet-degressieve werkloosheidsuitkering – een uitkering die niet daalt doorheen de tijd.
Voorwaarden voor een Kunstwerkuitkering
Om voor deze maatregel in aanmerking te komen, moet je:
- in het bezit zijn van een geldig KWA plus of starter;
- kunnen aantonen dat je minstens 156 dagen hebt gewerkt in de 24 maanden voorafgaand aan jouw aanvraag.
- dat aantal dagen komt overeen met een bruto inkomen als werknemer van € 12.422,28 op basis van het GMMI (het cachetbedrag) voor mei 2024. Momenteel bedraagt het cachetbedrag € 79,30.
Voor de Kunstwerkuitkering maakt het niet uit of je activiteiten artistiek waren of niet, je moet enkel kunnen aantonen dat je een loon ontving van minstens bovenvermeld bedrag, dit kan uit zowel artistieke als niet artistieke lonen of beide.
De bedragen van de Kunstwerkuitkering
Een Kunstwerkuitkering is 3 jaar geldig.
Je ontvangt:
- minimaal € 69,71 per dag als gezinshoofd;
- minimaal € 61,41 per dag als alleenstaande of samenwonende persoon;
- maximaal € 72,38 per dag.
Deze bedragen waren geldig op 1 mei 2024 en zijn onderhevig aan indexeringen
Voordelen van de Kunstwerkuitkering
Met de Kunstwerkuitkering ben je niet langer onderworpen aan beschikbaarheidscontroles door de VDAB.
Je kan niet langer aangemaand worden door de regionale autoriteiten als je niet voldoende bewijs hebt geleverd van het zoeken naar werk.
Je wordt ook niet aangesproken als je een niet-passende dienstbetrekking weigert in een andere sector dan de creatieve sector.
LET OP! Je moet wel ingeschreven blijven als werkzoekende.
Werken met de AKV of Amateurkunstenvergoeding
Wat is de AKV?
De AKV of Amateurkunstenvergoeding vervangt vanaf 1 januari 2024 de KVR of Kleine Vergoedingsregeling.
Voorwaarden voor werken met AKV
Net zoals met de KVR kan je met de AKV per jaar 30 artistieke opdrachten uitvoeren en er onbelaste onkosten voor innen. Indien je dit voor dezelfde opdrachtgever doet, mag dit maximum 7 dagen na elkaar.
Maximumbedragen voor een AKV
Met een AKV kan je maximum €77,22 per opdracht ontvangen, plus een maximale verplaatsingsvergoeding van €22,06.
Aanvraagprocedure voor een AKV
Iedereen kan met een AKV werken, je kan je inloggen op workinginthearts.be. De aanvraag moet door de opdrachtgever gedaan worden.
- Je opdrachtgever moet vóór de opdracht een aanvraag doen op het platform workinginthearts (WITA).
- Jij én de opdrachtgever moeten op voorhand een profiel aanmaken.
- Als je al een kunstenaarskaart en profiel op Artist@workt hebt, krijg je automatisch een profiel WITA. Je zal je dus wel nog eerst moeten aanmelden.
Word je hogere bedragen betaald door je opdrachtgever of wil je jouw creatieve prestaties professioneler aanpakken? Dan kan je met een Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK) zoals AMPLO werken. AMPLO zorgt voor de administratieve opvolging, de facturatie naar je opdrachtgever, de juiste afhoudingen van je factuurbedrag voor de RSZ, belastingen, provisies en meer.
Als je hier graag wat meer info over hebt staan we je graag kosteloos en vrijblijvend te woord. Neem contact op met ons!
Kunstwerkcommissie
Wie of wat is de Kunstwerkcommissie?
De Kunstwerkcommissie vervangt de voormalige commissie kunstenaars en is de enige instantie die de aanvragen voor Kunstwerkattesten (KWA) beoordeelt en de attesten aflevert.
Het doel van de Kunstwerkcommissie is om beslissingen te standaardiseren en de vele interpretaties uit het verleden met betrekking tot de definitie van wie een kunstwerker is te vermijden.
De taken van de Kunstwerkcommissie.
- Het is een expertisecentrum dat zowel de overheid en de kunstwerkers, als de FOD als de kunstenfederaties informeert.
- Het doet aan beleidsontwikkeling en adviseert beleidsadviezen op basis van statistische data.
- Het levert Kunstwerkattesten af.
- Het is het meldpunt voor problemen of misbruik met betrekking tot het Kunstwerkattest.
- Het legt een register aan van personen met een Kunstwerkattest.
- Het beheert het levend kadaster – dit zijn de motivaties van beslissingen en criteria die zij ook openbaar publiceren.
- Op termijn legt zij ook een rechtstreekse koppeling met de RSZ.
De samenstelling van de Kunstwerkcommissie.
Er is een Nederlandstalige- en Franse taalrol, elk samengesteld uit:
- 9 Experten uit de sector, aangeduid door kunstenfederaties
- 3 Vertegenwoordigers federale administraties
- 3 Vertegenwoordigers vakbonden
- 3 Vertegenwoordigers werkgevers- of zelfstandigenorganisaties
- Plus eventueel vertegenwoordigers van gemeenschappen
- Plus een onafhankelijke voorzitter.
Het taakloon
Quest-ce qu'un cachet ?
De wet spreekt van een taakloon wanneer "er geen direct verband is tussen het loon en het aantal gewerkte uren", wat vaak voorkomt in de kunstensector. Een voorbeeld zegt meer dan duizend woorden:
- Een beeldend kunstenaar krijgt de opdracht om een beeldhouwwerk te maken in ruil voor een bepaalde vergoeding. Deze vergoeding is gekoppeld aan een opdracht en staat dus volledig los van het aantal uren dat de beeldhouwer investeert in het ontwerpen en creëren van het werk.
- Een studiomuzikant kan €2.000 betaald krijgen om gitaar te spelen op een album. Deze vergoeding is voor deze zeer specifieke taak. Het aantal uren dat de muzikant besteedt aan het voorbereiden van de tracks telt niet mee.
Wat is de "cachet"-regel?
In het kader van de werkloosheidswetgeving is een regel ontwikkeld die bekend staat als de "cachetregel" om een taakloon te kunnen omrekenen in "dagequivalenten". Het werkt als volgt: het brutoloon van de werknemer wordt gedeeld door 1/26ste van het referteloon (€79,63 op 01/05/2024) om de equivalente dagen te bepalen waarmee de RVA rekening houdt. Nogmaals, een voorbeeld zegt meer dan duizend woorden:
Een toneelregisseur heeft een artistiek contract voor het werk dat hij/zij doet voor een voorstelling voor een taakloon van €2.800 bruto. De cachetregel is dus van toepassing en voor de RVA komt deze vergoeding overeen met 35,16 dagen gewerkt (€2.800/79,63).
Wie beslist of ik werk met een taakloon of niet?
Je AMPLO-consulent kan je adviseren of jouw opdracht eerder onder een taakloon dan wel onder een dag- of uurloon valt. Jij en je opdrachtgever kennen natuurlijk het beste de aard van het werk om zo tot de beste beslissing te komen.
Om je arbeidsovereenkomsten aan een taakloon te kunnen opmaken, moet het overeengekomen bedrag voldoende hoog zijn. Je AMPLO-consulent moet minstens een voltijds contract voor je kunnen opstellen en daarbij rekening houden met bepaalde loonbarema’s. Valt jouw opdracht in de categorie "taakloon"? Maak dit altijd duidelijk aan je AMPLO consulent.
! Wanneer je met artikel 1bis-contracten werkt, kijken we niet naar de baremalonen gezien deze contracten niet onder de arbeidswetgeving vallen, maar zal het cachetbedrag/dag gerespecteerd worden als een minimum bruto taakloon per dag).
Hoe weet ik of mijn AMPLO-contract opgemaakt is aan een taakloon?
Op je contract staat steeds vermeld of je een factuurbedrag ontvangt en of het brutoloon "per dag of per uur" dan wel "per taak" is. Ook op je C4 zie je een duidelijk onderscheid. Wanneer je op taakloon werkt, zal het brutobedrag in de kolom "taakloon" staan. Werk je op dag, uur of maandbasis zal het brutobedrag in de kolom "bruto maandloon/bruto uurloon" staan. In het laatste geval, zal (meestal) het bruto-uurloon in die kolom weergegeven worden.
Wat betekent dit voor mij?
Het gebruik van een taakloon heeft geen invloed op het nettoloon dat je ontvangt. Wel wordt er op verschillende niveaus rekening mee gehouden in de werkloosheidswetgeving.
Nog meer vragen?
Wil je het statuut van kunstwerker verkrijgen en recht hebben op de bijbehorende uitkering?
Vanaf 2024 zal de hervorming je in één stap toegang geven tot de kunstwerkuitkering, op voorwaarde dat je een geldig kunstwerkattest plus- of starter hebt. Het is dus niet meer nodig om eerst je werkloosheidsrechten te openen, maar je moet wel nog steeds een bepaald aantal dagen bewijzen tijdens een referteperiode.
Om deze dagen aan te tonen, past de RVA voortaan de cachetregel toe op alle arbeid in loondienst, ongeacht of het gaat om een artistieke arbeidsovereenkomst, een gewone arbeidsovereenkomst of een artikel 1bis-overeenkomst, uurloon of taakloon. Hierbij wordt het totale brutoloon van elk kwartaal gedeeld door 1/26ste van het referteloon (€79,63 bruto/dag op 01/05/24) om de equivalente dagen te bepalen waarmee de RVA rekening houdt (met een plafond van 78 dagen per kwartaal).
Heb je al ‘het kunstenaarsstatuut’ en ontvang je de bijbehorende kunstwerkuitkering?
De hervorming brengt een grote verandering teweeg ten opzichte van de vorige situatie. Voorheen moest je voor elke job die je deed, de gewerkte dagen op je controlekaart aanduiden. Contracten op basis van tijd (per uur of per dag) werden niet op dezelfde manier behandeld als contracten op basis van taakloon. In het verleden zorgden uur- of dagcontracten ervoor dat je per gewerkte dag een dag uitkering minder uitkering ontving terwijl er bij contracten op taakloon de cumulregel werd toegepast om zo de niet-vergoedbare dagen of periode te berekenen.
Vanaf 2024 is deze ‘cumulregel’ van toepassing op alle bruto salarissen die kunstwerkers ontvangen. Op kwartaalbasis past de RVA de regel van niet-vergoedbare dagen toe op het verdiende brutoloon* in loondienst, ongeacht of ze op dag- of taakloon werden opgemaakt, om zo de uitkering van het komende kwartaal te berekenen. De regel is als volgt: het totale brutoloon van het kwartaal wordt gedeeld door 5/52ste van het referentieloon (€199,08 op 01/05/24). Het verkregen resultaat wordt naar beneden afgerond en de dagen die de werknemer tijdens het kwartaal in kwestie al gewerkt heeft, worden hiervan afgetrokken. Op die manier wordt het aantal dagen te berekend die geen recht op uitkering zullen hebben in de toekomst. Een voorbeeld:
- Een artiest heeft 8 dagen als gewerkt aangeduid op zijn/haar stempelkaart en heeft €2.000 bruto verdiend. De berekening is als volgt: €2.000/199,08 = 10,04. Naar beneden afgerond: 10 dagen minus de 8 dagen die reeds aangeduid zijn op de stempelkaart, betekent dat er 2 niet-vergoedbare dagen zijn in de toekomst.
* Uitzondering: niet van toepassing op contracten die zijn opgesteld onder PC 303.01 (filmproductie) als de geldende barema’s worden gerespecteerd.
Heb je geen kunstwerkattest plus of starter en ontvang je een werkloosheidsuitkering?
Pas dan op, want voor opdrachten onder taakloon wordt hier ook de cumulregel toegepast (zie vorig punt over de regel van niet-vergoedbare dagen) en dit kan financieel in jouw nadeel zijn.